Jak odczytywać parametry techniczne odzieży sportowej?

Szukasz odzieży outdoorowej, która w pełni zabezpieczy Cię przed deszczem i mrozem? A może potrzebujesz przewiewnych ubrań na lato? Sprawdź parametry wybranego modelu na metce i przekonaj się, czy spełni Twoje oczekiwania!

Zakupy online? To proste!

Zakupy stacjonarne umożliwiają dokładne sprawdzenie każdego modelu „od ręki”. Zanim podejmiesz decyzję, oglądasz, dotykasz i przymierzasz. Dlatego z góry wiesz, czy kurtka wystarczająco Cię ogrzeje, cienka koszulka nie prześwituje, a śpiwór jest dość lekki, by nie podwoić wagi załadowanego wyprawowego plecaka.

Przy zakupach internetowych to samo zadanie wydaje się trudniejsze. No właśnie – „wydaje się”! Opisy odzieży turystycznej w e-sklepach zawierają komplet informacji na temat rodzaju i właściwości materiałów, które w pełni zastąpią Ci badania organoleptyczne. Aby maksymalnie ułatwić Ci wybór, przygotowaliśmy krótkie zestawienie najczęściej stosowanych terminów oznaczeń.

Materiały odzieży outdoorowej

Informację o składzie materiału znajdziesz wewnątrz ubrania, na metce wszytej wzdłuż szwu. W niektórych obcisłych modelach (bielizna termoaktywna, odzież kompresyjna itd.) rezygnuje się z odstającej metki, a informacje drukuje bezpośrednio na wewnętrznej stronie materiału. Już sam gatunek materiału powie Ci całkiem sporo na temat faktury, właściwości i funkcji ubrania.

Materiały syntetyczne:

  • poliester – cienka, sprężysta przędza o wysokiej odporności na mechacenie i odkształcanie. Często łączona z bawełną w celu wzmocnienia otrzymanej dzianiny. Popularny materiał topów i legginsów, bluz, odzieży technicznej, siateczkowych podszewek itd.
  • polyester microfleece (polar) – ciepła, lekka dzianina o puszystej strukturze, łącząca izolację termiczną z oddychalnością. Materiał bluz, kamizelek, spodni, podpinek kurtek 3w1 czy podszewek softshelli, a także nakryć głowy i szyi.
  • akryl – syntetyczne włókno imitujące wygląd naturalnej wełny, stosowane do wyrobu dzianinowych czapek, szali, rękawiczek i swetrów.
  • poliamid (nylon) – włókno wytrzymałe, mocne, o nieco niższej elastyczności. Tworzy gładką, „śliską” powierzchnię, czasem o delikatnym połysku. Stosowane m.in. jako warstwa wierzchnia kurtek z membraną i ociepleniem, bezrękawników, śpiworów, a także jako materiał strojów kąpielowych.
  • elastomer poliuretanowy (elastan, Spandex, Lycra) – syntetyczne, rozciągliwe włókno, dodawane do poliestru lub bawełny w celu uelastycznienia odzieży. Składnik topów i legginsów sportowych, strojów kąpielowych, bluz i spodni dresowych, bielizny termoaktywnej itd.

Materiały naturalne:

  • bawełna – lekka, przewiewna, popularny materiał odzieży letniej i bielizny. Ze względu na niską zdolność do odparowywania wilgoci najczęściej stosuje się ją w produkcji ubrań casualowych i rekreacyjnych.
  • wełna (w branży outdoorowej najczęściej merino wool – wełna owiec merynosów) – naturalny izolator, zapewnia komfort cieplny i dobrą oddychalność. Ze względu na „gryzącą” fakturę często łączy się ją z gładkimi włóknami syntetycznymi. Stosowana w produkcji skarpet, bielizny termoaktywnej, nakryć głowy i rękawiczek.

Wodoodporność i oddychalność

To 2 kluczowe parametry odzieży outdoorowej: pogoda w górach zmienia się niczym w kalejdoskopie, a szlaki wiodą często przez kałuże, mokradła i rwące strumyki. Energiczny marsz pod górę sprawia, że pocimy się mocniej, a dobrze oddychająca odzież na bieżąco odprowadza nadmiar wilgoci ze skóry, co zapewnia świeżość i komfort termiczny.

Producenci wzbogacają materiały odzieży outdoorowej o specjalne membrany lub impregnacje, tworzące porowatą strukturę na powierzchni tkaniny lub dzianiny. Pory te są znacznie węższe niż cząsteczki wody, dlatego materiał nie przemaka. Średnica kanalików umożliwia jednocześnie ulatnianie się pary wodnej spod ubrania.

Jak odczytywać wskaźniki wodoodporności i oddychalności?

  • odporność na przemakanie – wyrażana w jednostce mm H2O (milimetr słupa wody). Im wyższa wartość, tym bardziej nieprzemakalny materiał. Wykończenia rzędu 3000-5000 świetnie sprawdzają się przy średnio intensywnych opadach deszczu czy śniegu. Wodoodporność rzędu >10 000 H2O zapewni Ci pełną ochronę przed przemakaniem.
  • oddychalność – jednostka H2O/m2 oznacza ilość pary wodnej, która w ciągu doby przedostanie się przez blok danego materiału o powierzchni 1m2. Także i tutaj wyższa wartość świadczy o lepszej oddychalności; jeśli podczas outdooru wylewasz z siebie siódme poty albo szukasz lekkiej kurtki na ciepłe dni, wybierz model z oznaczeniem 5000-8000 g H2O/m2 lub wyższym.

Gramatura materiału

Informacja o składzie materiału często bywa uzupełniona wartością: X g/m2. Wiele osób odczytuje ją błędnie jako wagę danego modelu; w rzeczywistości jest to gramatura, a więc waga 1 m2 materiału, z którego wykonano ubranie. Dzięki niej dowiesz się, jak gruby i gęsto tkany jest oglądany model.

Lekkie, bawełniane koszulki na lato cechują się gramaturą 120-160 g/m2. Grubość ta właściwa jest także cienkim polarom typu 100, najczęściej zakładanym przez głowę i wyposażonym w krótki zamek ze stójką. Gramatury pośrednie, w okolicach 200 g/m2, odnoszą się do bardziej „mięsistych” bluz i spodni. Ubrania tego typu świetnie noszą się samodzielnie w temperaturach ok. 15-18 stopni, a kiedy robi się chłodniej – pod kurtką czy bezrękawnikiem. Odzież o gramaturze powyżej 250 g/m2 skutecznie izoluje od chłodu w sezonie jesienno-zimowym jako środkowa warstwa odzieży.

Ocieplenie – puch

Kupując kurtkę lub śpiwór z naturalnym ociepleniem, wybierasz między puchem gęsim (goose), kaczym (duck) albo mieszanką obu gatunków. Jeśli chodzi o lekkość i właściwości termoizolacyjne, puch gęsi nie ma sobie równych. O ile jednak nie przewidujesz ekstremalnych mrozów, tańsze modele z puchem kaczym również spełnią Twoje oczekiwania.

Przy wyborze kurtki puchowej zwróć uwagę także na procentową zawartość puchu (down) i pierza (feathers). Im więcej puchu, tym lepiej grzeje kurtka; oddzielenie puchu od pierza jest jednak bardzo pracochłonne, dlatego odzież z jego przewagą kosztuje odpowiednio więcej.

CUIN – co to znaczy?

Ważnym parametrem jest także sprężystość puchu, wyrażana w nieco enigmatycznej dla Europejczyków jednostce cuin (eng. cubic inches per ounce – cal sześcienny na uncję). Wartość ta oznacza część cala sześciennego, jaką zajmuje 1 uncja (27,3 g) puchu. Skomplikowane, prawda? Bez obaw – w praktyce wystarczy Ci informacja, że wysoka sprężystość oznacza większą zdolność kompresji, niższą wagę i lepsze właściwości termoizolacyjne. Kurtki o parametrach 400-500 cuin to dobry wybór na kilkustopniowe mrozy. Sprężystość powyżej 750 cuin da radę nawet, gdy słupki rtęci spadną poniżej -25 C.

Ocieplenie syntetyczne

Jeśli interesuje Cię kurtka ocieplona poliestrem, rozpoznasz jej właściwości termiczne na podstawie gramatury wypełnienia. Wiedza ta przydaje się zwłaszcza w przypadku modnych kurtek z poziomym pikowaniem, które – choć przecież ocieplone – często nie są dość grube, by zapewnić Ci komfort termiczny w zimie. Wypełnienie o gramaturach 80-120 g/m2 świetnie sprawdzi się w przejściowych porach roku. Szukasz kurtki na mrozy? Szukaj ocieplin 120 g/m2 i wyższych.

W branży outdoorowej często zdarza się, że korpus kurtki (body) jest ocieplony mocniej, niż rękawy (sleeves). Powód? Większa gramatura oznacza też większą objętość materiału. Grubsza warstwa chroni więc tułów, szczególnie narażony na wychłodzenie; cieńsze rękawy zwiększają w tym samym czasie swobodę ruchu ramion – a podczas aktywności fizycznej swoboda liczy się najbardziej!