Okulary przeciwsłoneczne towarzyszą nam przez cały rok, podczas prowadzenia samochodu, porannego joggingu, wycieczki rowerowej czy górskiej eskapady. Niestety nie wszystko, co widzimy na sklepowych półkach, spełni nasze wymagania. Jak rozpoznać dobre okulary i wybrać najlepszy model dla siebie?

Kategorie UV okularów słonecznych

Odpowiedni filtr UV jest najważniejszą cechą, jakiej należy się przyjrzeć podczas zakupu okularów przeciwsłonecznych. Słońce emituje promieniowanie ultrafioletowe o falach pomiędzy 200 a 400 nanometrów:

  • UVA (400-315 nm)
  • UVB (315-280 nm)
  • UVC (280-200 nm)

Dobre okulary słoneczne powinny posiadać filtr kompletnie blokujący promienie UVA i UVB. Najlepsze modele posiadają oznaczenie „UV 400”, które poświadcza fakt, że filtr całkowicie chroni przed promieniowaniem. Często spotyka się także zapis w formie „100% UV Protection” lub „UVA+UVB Protection”.

Niestety często zdarza się, że tanie modele od nieznanych producentów, dostępne na bazarach czy stacjach benzynowych w cenie ok. 20-30 zł, również zawierają takie oznaczenia, mimo że w rzeczywistości nie spełniają zapisanych wymogów. O autentyczności filtra świadczą dodatkowe oznaczenia, potwierdzające spełnione normy europejskie i światowe. Należą do nich m.in. CE, 89/686/EWG, ISO 9001:2000, EN 166:2001 czy EN 1836+A1:2009.

okulary-rowerowe

Okulary z polaryzacją czy bez?

Filtr polaryzacyjny nie jest niezbędnym elementem okularów przeciwsłonecznych. Polaryzacja wywołuje zanikanie drgań fali świetlnej i powoduje, że widziane kolory są wyraźniejsze, a przedmioty bardziej skontrastowane, dzięki czemu nie męczą oczu.

Jeśli planujesz nosić okulary słoneczne wyłącznie latem, nie musisz zaopatrywać się w model z tym parametrem. Polaryzacja przydaje się szczególnie zimą, gdy światło słoneczne męczy oczy, odbijając się od śniegu. Ten element jest szczególnie ważny dla kierowców i osób uprawiających sporty zimowe.

Filtr polaryzacyjny jest oznaczony na oprawkach napisem „Polarized”. Stopień ochrony i przepuszczalności światła jest ściśle związany z mocą filtra UV.

Filtr anti-fog

Anti-fog to specjalna warstwa chroniąca soczewki przed zaparowaniem podczas ujemnych temperatur; zabieg ten poprawia widoczność w niekorzystnych warunków atmosferycznych i pogodowych. Stosowany powszechnie w okularach pływackich i ochronnych, znajduje zastosowanie także w modelach przeciwsłonecznych, choć modele do codziennego użytku nie potrzebują go, by należycie pełnić swoją funkcję.

okulary-słoneczne-rowerowe

Kolory szkieł okularów przeciwsłonecznych

Kolor soczewek jest równie ważny, co poziom filtra UV, mimo że wielu z nas widzi w nim jedynie funkcję estetyczną. Niesłusznie! Im szkło jest ciemniejsze, tym mniej promieni UV przepuszcza. Najbardziej uniwersalne są odcienie szare lub brązowe.

  • Szare – zachowują naturalną barwę otoczenia i doskonale filtrują światło. Utrzymują kontrast i nie zniekształcają kolorów.
  • Brązowe – poprawiają głębię ostrości, umożliwiając lepsze rozpoznawania kształtów i kolorów. Są uważane za najlepsze dla kierowców oraz osób o wrażliwych oczach.
  • Czarne – gwarantują kontrast kolorystyczny i najlepiej chronią przed intensywnym światłem. Są dobre dla osób uprawiających sporty zimowe.
  • Żółte i pomarańczowe – wyostrzają kontrasty i zapewniają ochronę przed podczerwienią. Nie są dobre na intensywne słońce. Najczęściej używają ich kierowcy podczas jazdy po zmroku.
  • Czerwone – dobrze chronią jedynie przed delikatnym światłem. Przydają się podczas spacerów przy wschodzie i zachodzie słońca. Często korzystają z nich wędkarze.
  • Fioletowe – poprawiają widoczność obiektów znajdujących się w znacznej odległości i pomagają rozróżnić kształty na zielonym tle. Z tego względu są popularne wśród myśliwych.
  • Niebieskie – wytłumiają tło i poprawiają widoczność jasnych obiektów, głównie w kolorze żółtym. Są najlepsze w niestabilnych warunkach pogodowych i w zmiennym oświetleniu.
  • Zielone – poprawiają widoczność i rozpoznawanie kolorów zarówno przy silnym, jak i przytłumionym świetle. Ich barwa wpływa również kojąco na wzrok.
  • Różowe – sprawdzają się w pochmurne dni, poprawiając ostrość kolorów i kształtów.
  • Przezroczyste – nie mają właściwości przeciwsłonecznych, chronią oczy przed pyłkami, kurzem i ciałami obcymi.

Stopień zabarwienia soczewek

Stopień zabarwienia soczewek ma ścisły związek z zastosowaną w nim jedną z czterech kategorii filtra. Wpływa on na ilość światła, jaką przepuszczają soczewki. W przypadku kategorii 1 jest to 40% światła, a w 4 już tylko 8%. Na okularach widnieją jako oznaczenia cat.1, cat.2, cat.3 i cat.4.

  • Cat.1 – na pochmurne dni i słabe oświetlenie.
  • Cat.2 – na średnie nasłonecznienie, przy słabym i zmiennym oświetleniu, do prowadzenia pojazdów.
  • Cat.3 – na średnie i mocne nasłonecznienie, podczas pobytu nad morzem, do prowadzenia pojazdów.
  • Cat.4 – na bardzo mocne nasłonecznienie do uprawiania sportów wodnych i zimowych, w góry. Nieodpowiednie do prowadzenia pojazdów.

 

okulary-sportowe

 

 

Materiały okularów przeciwsłonecznych

Kiedyś najpopularniejsze były okulary szklane. Jednakże materiał ten jest ciężki i podatny na stłuczenia. Możesz zaopatrzyć się w okulary z takiego tworzywa, jeśli planujesz używać ich wyłącznie podczas spacerów czy jazdy samochodem. Nie zakładaj ich do uprawiania sportu, m.in. ze względów bezpieczeństwa.

Obecnie na rynku dominują okulary plastikowe. Do niedawna cieszyły się złą sławą przez podatność na zarysowania, jednak aktualnie dobre marki stosują do ich produkcji powierzchnie utwardzające. Przemawiają za nimi także niska waga oraz zazwyczaj stosunkowo niska cena.

Osoby uprawiające sport wybierają najczęściej okulary poliwęglanowe, ze względu na ich niebywałą wytrzymałość oraz odporność na stłuczenia i zarysowania. Materiał ten stosowany jest do produkcji okien samochodów Formuły 1 oraz szyb w hełmach astronautów!

Powłoki szkieł w okularach przeciwsłonecznych

  • Powłoka utwardzająca dobrze chroni nietrwałe, plastikowe soczewki i zapewnia ochronę okularów przed uszkodzeniami.
  • Powłoka lustrzana zapobiega przedostawaniu się do oka promieniowania czerwonego, dzięki czemu sprawdza się u osób o wrażliwych oczach.
  • Powłoka antyrefleksyjna całkowicie przepuszcza światło. Zapobiegając jego odbijaniu, nie zmienia barw, postrzeganych przez oko. Ponadto uniemożliwia osadzanie wody i kurzu na powierzchni soczewek.
  • Powłoka hydroforowa powstrzymuje parowanie soczewek i skraplanie się wody na ich powierzchni.
  • Powłoka oleofobowa chroni przed zabrudzeniami, a w szczególności tłuszczem. Dzięki niej łatwo zachować czystość i przejrzystość na soczewkach.
  • Powłoka blue locker blokuje niebieskie światło ultrafioletowe, poprawia kontrast i jasność obrazu.

 

Young woman running race with friends at the beach

 

 

Oprawki okularów przeciwsłonecznych

Dla osób szukających okularów sportowych ważny jest także rodzaj oprawek. Do aktywności fizycznej nadają się wyłącznie te wykonane z plastiku lub poliwęglanu. Pierwsze są lekkie, jednak łamliwe i podatne na temperaturę. Drugie są najczęściej wybierane przez sportowców, ze względu na ogromną trwałość i wytrzymałość. Oprawki metalowe są znacznie cięższe i niezalecane do ćwiczeń czy zawodów. Nie ma natomiast przeszkód, aby zakładać je do jazdy samochodem czy na spacery.

Pamiętaj!

Kupując okulary, nie sugeruj się jedynie specyfikacją na metce. Dopilnuj także, aby ich kształt pasował do Twojej twarzy, a oprawka i zauszniki miały odpowiedni rozstaw. Nici z modelu o najlepszych parametrach, który będzie Cię gniótł lub ześlizgiwał się z nosa, zwłaszcza jeżeli zamierzasz uprawiać w nim sport.